Meme ameliyatınız sırasında , doktorunuz gerekli gördüğünde koltuk altındaki lenf bezlerini de çıkarabilir. Bu işlem koltukaltı lenflerin çıkarılması ( aksiller disseksiyon ) adını almaktadır.Vücudumuzda bildiğiniz kan dolaşımına ilave olarak lenf dolaşımı adı verilen beyaz lenf sıvısı dolaşımı vardır. Bu sıvı, lenf kanalları ile taşınırken lenf bezlerine uğrar. Koltuk altı lenf bezlerinin çıkarılması, lenf sıvısının taşınmasını zorlaştırır, lenf kanallarının yollarını değiştirir ve koldaki sıvının genel dolaşıma ulaşmasını engeller. Size yapılan ameliyattan dolayı, ameliyat tarafındaki elinizde ve kolunuzda şişkinlik ( lenfödem ) riski artmaktadır. Bu risk, aynı memeye radyoterapi (ışın tedavisi) alındığında ciddi olarak artar. Bu hastaların el, ön-kol ve kollarının, her türlü kesik, yanık gibi travmalardan korunması büyük önem taşımaktadır.Ameliyat tarafındaki elinizde veya kolunuzda, yaralanma ya da iltihabi bir olay başlarsa, vücudunuz bu bölgeye sıvı ve hücreler göndererek mikroplarla savaşır. Buradaki fazla sıvının geriye dönüşü güçleşmiş olduğundan elde ve kolda şişkinlik (ödem) gelişebilir. Bu nedenle enfeksiyonlara karşı çok dikkatli olmanız gerekmektedir.

Ameliyatınızdan sonra yapılması gereken egzersizler

Bu egzersizleri öğretmedeki amacımız;

• Omuz ve kol eklemlerindeki kireçlenmeyi önlemek veya gidermek,
• Kola ameliyat öncesi hareketliliğini kazandırmak,
• El, ön-kol ve kol kaslarını güçlendirmek,
• Ameliyat ve radyoterapiye bağlı gelişen sırt, bel, boyun, baş ve omuz ağrılarının giderilmesine yardımcı olmak,
• Çarpık duruşu/ duruş bozukluğunu önlemek,
• Elinizin, ön-kol ve kolunuzun şişmesini(lenfödemi) engellemek,
• Bu ekstremitenin normale dönüşü ve iyileşmesinin hızlanmasına yardımcı olmaktır.

Egzersizlere ne zaman başlamalısınız?

Drenler (yaranızdan çıkan hortumlar) Çıkmadan önce;

Egzersizlere ameliyat sonrası ilk 24 saat içinde sınırlı hareketlerle başlanır.

Top sıkma egzersizi

• Avucunuza sığacak kadar bir lastik top kullanarak elinizi sıkıp gevşetiniz.

El açıp kapama egzersizi (top sıkmaya benzer egzersiz)

• Ameliyattan birkaç saat sonra başlanır. El, 15 ila 25 defa açılıp kapatılır.Bu hareket günde 3-4 kez tekrarlanır. Bu şekilde lenf sıvısının genel vücut dolaşımına dönüşü hızlanacaktır.

Saç tarama egzersizi

• Dik oturun, dirseğinizi masaya dayayın ve bir tarakla saçınızın bir tarafını önden başlayarak geriye doğru tarayın daha sonra saçınızın tamamını taramaya çalışın.

Etkilenmiş kolun dirsek ve el hareketlerini yapabilirsiniz. Ancak kolun omuzdan yana açma- kapama egzersizleri drenler çıktıktan sonra başlayacaktır. Drenler dururken kolunuz devamlı vücudunuza yapışık kalmamalıdır (Günlük işlerinizi bu elinizi kullanarak , çok yorulmadan yapabilirsiniz). Bu nedenle açıp- kapama hareketini yapmadan sadece 90° lik açı ile açma ve kol altına yastık koyma işlemini yapabilirsiniz.Günde en az iki kez egzersizleri tekrarlayabilir, ağrı oluşursa egzersizlere ara verebilirsiniz. Bu egzersizleri yaşam boyu yapmalısınız.

Drenler Çiktiktan Sonra;

Duruş bozukluğunu önlemek için;

* Ayakta durarak bir omuzu yukarı doğru kaldırın ve indirin, daha sonra diğer omuz için aynı hareketi tekrarlayın.

* Her iki omuz ekleminizi dairesel hareket oluşturacak şekilde hareket ettirin. Bu hareket özellikle geriye doğru yapılmalıdır

* Sandalyeye oturun. Ellerinizi ensenizde birleştirin ve vücudunuzu yukarı doğru gerin

* Ayakta ellerinizi arkada birleştirin ve omuzlarınızı geriye doğru çekin

Göğüs kaslarınızı kuvvetlendirmek için ;

* Göğüs seviyesinde her iki elinizi birleştirerek ellerinizi itmeye çalisin ve gevşetin.

Kollarınızı güçlendirmek için :

* Kollarınızı omuz hizasına kaldırın ve bu pozisyonda geriye doğru küçük dairesel hareketler yaparak kolunuzu çevirin.

* Sandalyeye oturun. Kollarınızı omuz hizasına kaldırın ve indirin.

Omuz eklemlerinin hareketi için:

* Sandalyeye oturun. Ellerinizi bacaklarınızın üzerine koyun ve daha sonra kollarınızı yukarı kaldırın ve indirin.

Kolunuzda şişmeyi /ödemi önlemek için:

* Kolunuz üst kol omuz hizasında düz,ön kolunuz üst kola dik olacak şekilde sandalyeye oturun. Ellerinizi kapatın (yumruk yapın) ve açın. 3-4 kez tekrarlayın. Kollarınızı aşağıya indirin, gevşeyin ve hareketi tekrarlayın

* Yüzünüzü duvara dönün. Duvara iyice yaklaşın. Ellerinizi duvara tırmanıyormuş gibi yapın. Kolunuzda acı,ağrı hissettiğinizde harekete son verin. Bu hareketle her gün kolunuzu biraz daha yukarı kaldırdığınızı göreceksiniz.

Yapabileceğiniz diğer omuz ve kol egzersizleri:

Dren çıktıktan sonra yapılacak olan kol egzersizleri

* Sandalyeye dik bir şekilde oturun ve yanlarını kavrayın. Ameliyatlı taraftaki kolunuzu,avucunuzu yavaşça kaldırıp indirin. Hareketi 5 kez tekrarlayın.

* Bacaklarınızı açarak ayakta durun. Ellerinizi önde birleştirin.Yavaşça başınızın üstüne götürün. Dirseklerden bükerek başinızın arkasında aşağı yukarı indirip kaldırın,dinlenin. Hareketi 5 kez tekrarlayın.

* Yüzünüzü duvara dönün ve iyice duvara yaklaşın. Ellerinizi duvara koyup tırmanıyormuş gibi hareket ettirin, dinlenin. Hareketi 5 kez tekrarlayın.

* Kollarınızla vücudunuzun etrafında yavaşça büyük daireler çizin, dinlenin. Daha sonra önceki yönün tersine hareketi tekrarlayın ve dinlenin .

* Kollarınızı yana doğru uzatın. Dirseklerinizi kırıp başınızın arkasına götürün.Dirsek uçlarını göğsünüzün önünde birbirine değdirmeye çalışın.Hareketi 5 kez tekrarlayın.

* Kollarınızı yana doğru uzatın. Küçük daireler çizin.Yavaş yavaş daireleri büyütün. Daha sonra daireleri küçülterek hareketi tamamlayın. Dinlenin.

* Bacaklarınızı açarak ayakta durun.Sağ ve sol omuzunuzu sırayla aşağı yukarı hareket ettirin.Bu hareketi ayna anda iki omuzunuzu da aşağı yukarı hareket ettirerek te yapabilirsiniz.

* Kollarınızı öne doğru uzatın.Yaylanarak öne ve arkaya doğru sallayın.Dinlenerek hareketi 5 kez tekrarlayın.