Selülit, cilt yüzeyinde çukurlu – tümsekli portakal kabuğu benzeri bir görünüme neden olan ve genellikle kalça, uyluk ve karın bölgesini etkileyen lokalize bir estetik cilt problemidir. Selülit, özellikle kadınlar arasında çok yaygındır. Selülitte cildin epidermis ve dermis adı verilen üst katmanlarının altında aşırı miktarda yağ hücresi depolanır. Küçük bağ dokusu bantları bu yağ hücreleri arasında dikey olarak uzanır ve cildin üst katmanlarını vücudun daha derin dokularına bağlar.
Bantlar, normal büyüklükteki yağ hücrelerinin yeterli miktarda boş alana sahip olduğu odalar veya mini cepler oluşturur. Fakat yağ hücrelerinde genişleme olduğu zaman bantlar yağ dokusunu bir file gibi sıkıştırarak girintili-çıkıntılı selülit oluşumuna neden olur.
Selülit nedir?
Selülit sıklıkla uyluk, kalça ve karın bölgesindeki deri ve deri altı yağ dokusunu etkileyerek portakal kabuğu görünümü olarak tanımlanan girintili çıkıntılı bir dokuya neden olan bölgesel metabolik bozukluk olarak tanımlanabilir. Portakal kabuğu dokusu, derinin altında biriken ve genişleyen yağ hücreleri ile cilt yüzeyine dik uzanan ve septa adı verilen lifli bantların bir araya gelmesiyle ortaya çıkar.
Genişlemiş yağ hücreleri küçük şişkinlikler oluştururken, sıkı septa yağ dokusunu büzerek çukurluklara neden olur. Böylece pürüzlü bir görünüm oraya çıkar. Tıp literatüründe ödemli fibrosklerotik pannikülopati, gynoid lipodistrofi ya da adipoz ödemi gibi farklı isimlerle anılır.
Selülit neden olur?
Selülitin kesin nedeni bilinmemektedir, ancak deri altındaki bağ dokusu ile yağ tabakası arasındaki etkileşimin bir sonucu olduğu anlaşılmıştır. Selülitin olası nedenleri arasında hormonal değişiklikler, genetik faktörler, kilo alımı veya kilo kaybı, sağlıksız beslenme, hareketsiz yaşam tarzı veya sigara kullanımı bulunur. Bunların dışında dar kıyafetlerin ve çok fazla oturmanın da selülite neden olabildiğine yönelik kanıtlar vardır.
Fakat birçok sağlıklı kadında, sağlıklı bir diyet ve egzersiz programına rağmen selülit gelişebilir. Vücuttaki yağın dağılım şekli de selülite yatkınlık oluşturabilir. Pek çok farklı faktör selülite neden olabileceğinden, hemen hemen tüm kadınlar hayatlarının bir döneminde vücutlarının herhangi bir kısmında selülit problemi yaşayabilir.
Selülit için kimler risk altındadır?
Bugüne kadar yapılan araştırmalar ve tecrübelerin ışığında yapılan tahminlere göre kadınların %80-90’ında ergenlikten sonra hayatlarının bir döneminde yüksek olasılıkla selülit gelişir. Yaşla birlikte görülme sıklığı daha da artar. Çünkü yaş ilerledikçe cilt incelir, gevşer ve bu da riski artırır. Selülitin daha açık tenli kadınlarda daha sık geliştiği görülmüştür.
Erkeklerde de daha nadir olarak selülit görülebilir. Uzmanlar, erkeklerde cilt altındaki yapıların farklı özellikler taşıması ve yağ dokusunun daha az olmasının riski düşürdüğünü düşünmektedir. Kilo alımı selüliti daha belirgin hale getirebilir, ancak bazı zayıf insanların da selüliti vardır. Aktif olmayan sedanter bir yaşam tarzı ve hamilelik selülit oluşma riskini artırabilir.
Selülit belirtileri nelerdir?
Selülit kalça, uyluk, karın gibi vücut bölgelerinde girintili çıkıntılı bir cilt görünümü ile karakterizedir. Ciltteki bu görünüm bazen süzme peynir veya portakal kabuğu görünümü şeklinde tanımlanır.
Hafif selülitte ciltteki portakal kabuğu görüntüsü sadece uyluklar gibi etkilenen alan sıkıştırılarak görülebilir. Daha şiddetli selülitte cildin pürüzlü yapısı her durumda fark edilir. Selülit, en sık olarak uyluk ve kalça çevresinde görülür, ancak göğüslerde, alt karın bölgesinde ve üst kollarda da bulunabilir.
Selülit ciddi bir tıbbi durum değildir ve tedavi gerekli değildir. Aslında, birçok doktor selülitin normal bir oluşum olduğunu düşünmektedir. Selülit ve cilt görünümleri konusunda endişeleri olan bireylerin bir dermatoloji ya da plastik cerrahi uzmanına danışması önerilir.
Selülit dereceleri nelerdir?
Derece 1: Yatarken ve ayakta dururken portakal kabuğu görünümü fark edilmez ve cilt pürüzsüz görünür.
Derece 2: Yatma sırasında cilt pürüzsüz görünür, ancak ayaktayken bir miktar çukurlaşma fark edilir.
Derece 3: Ayakta dururken ve uzanırken ciltte portakal kabuğu görünümü vardır.
Selülit tedavisi nasıl yapılır?
Selülit tamamen etkili spesifik bir tedavi seçeneği yoktur. Aşağıdaki tedaviler, en azından geçici olarak selülit görünümünü iyileştirebilir:
FAZLA KİLOLARIN VERİLMESİ
Aşırı kilolu bireylerin sağlıklı beslenme ve düzenli egzersizle yavaş ve kontrollü bir şekilde kilo vermesi ciltteki hoş olmayan görünümünü bir miktar iyileştirebilir. Fakat ani ve hızlı verilen kilolar ciltte sarkmaya neden olarak selülit görünümünde kötüleşmeye yol açar.
Lazer ve radyofrekans sistemleri
Belki de en umut verici tedavi seçeneği lazer ve radyofrekans sistemlerinin kullanımıyla mümkündür. Selülit tedavisinde kullanılan üç farklı sistem vardır. Her üç sistem de bir dizi tedaviden sonra ciltte düzelme sağlar. Elde edilen sonuçlar altı ay kadar kalıcı olabilir. Bu sistemler aşağıdakileri içerebilir;
- Bunlardan birincisi selülit tedavisi için doku masajı, radyofrekans teknolojisi ve kızılötesi ışığın bir birleşimini kullanır.
- Başka bir sistemde, diyot lazer enerjisi ve doku masajının birleşimi tercih edilir.
- Üçüncü sistem, selülit tedavisi için aynı anda derin ve yüzeysel seviyelerde radyofrekans kullanır.
Lazer destekli liposuction
Bazı insanlar selülit tedavisi için liposuction yaptırmayı tercih eder. Liposuction sırasında cilde açılan küçük bir kesikten cilt altına yerleştirilen ince bir tüp yardımıyla yağ hücreleri emilir. Tek başına liposuction vücudu şekillendirse de selüliti gidermez ve portakal kabuğu görünümünü daha da kötüleştirebilir. Lazer destekli liposuction ise selülit tedavisinde daha etkili sonuçlar verir. Bu tedavi cildi sıkılaştırırken yağ hücrelerini yok eden farklı bir liposuction yöntemidir.
KRİYOLİPOLİZ
Kriyolipoliz vücudun kalça, karın gibi alanlarında bulunan bölgesel yağ hücrelerindeki lipit moleküllerini dondurarak giderir. FDA tarafından onaylanan bu yöntem selülit görünümünü iyileştirmede umut vericidir.
ULTRASON TEDAVİSİ
Bu cerrahi olmayan yöntem, karın ve uylukta hedeflenen yağ hücrelerinin azaltılması için ses dalgaları kullanır. Elde edilen sonuçlar 2 ila 3 ay kadar etkilidir.
RETİNOL KREM
Retinol, kolajen oluşumunu engelleyen ve serbest radikalleri azaltan bir A vitamini türevidir. Günde iki kez %0.3 retinol krem uygulamasının, altı ay sonra cildi pürüzsüzleştirerek selülit görünümünü azalttığı gösterilmiştir.
KARBOKSİTERAPİ
Cilt altına karbondioksit gazı enjeksiyonu şeklinde uygulanan bir tedavi yöntemidir. Bazı selülitler bu yöntemle tedavi edilebilir. İşlem sonrası morarma ve rahatsızlık hissi gibi yan etkilere neden olabilir.
Selülitten korunma yolları nelerdir?
Selülit oluşumunun %100 engellenmesi mümkün değildir. Fakat bazı önlemler alarak selülit oluşumunu azaltmak olmasıdır. Aktif bir yaşam tarzı ve sağlıklı beslenme, selülit görünümünü minimuma indirmeye yardımcı olabilir. Ek olarak sağlıklı vücut ağırlığını korumak uyluk veya karında ortaya çıkan çukurlukların derecesini en aza indirmede etkilidir. Uyluk ve göbek için kas güçlendirici egzersizler de selülitin göründüğü bölgeleri şekillendirmeye ve belirginliğini azaltmaya yardımcı olabilir.
Fazla kiloları olanların kilo vermesi selülit görünümünü azaltmaya yardımcı olabilir. Ancak kilo kaybı, bazı insanlarda durumun daha belirgin hale gelmesine de neden olabilir. Genellikle hızlı ve önemli kilo kaybının ardından ortaya çıkan gevşek cilt, selülit görünümünün daha belirgin hale gelmesiyle sonuçlanabilir. Bu sebeple yavaş yavaş ve cildin kilo kaybına göre esnemesini olanaklı kılacak bir zayıflama programı önerilir.
Cildinize iyi bakmanız, selülit görünümünü azaltmaya yardımcı olur. Sigarayı bırakmak, cildin daha yumuşak, daha sıkı ve daha elastik kalmasına yardımcı olmak için güneş koruyucu ürünler kullanmak etkili olabilir. Çünkü sıkı bir cilt, selülit görünümünü azaltmaya yardımcı olabilir.